شناسایی و تحلیل مکانی کانون‌های جرم‌خیز در کلان‌شهرها مطالعه موردی: منطقه 12 کلان‌شهر تهران

این پژوهش، با هدف شناسایی و تحلیل مراکز جرم‌خیز کیف‌قاپی و جیب‌بری در منطقة 12 کلان‌شهر تهران، با استفاده از مدل‌های آماری و سامانه اطلاعات جغرافیایی انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی‌تحلیلی و از نوع کاربردی است و برای شناسایی الگوهای فضایی توزیع جرایم مورد نظر، از آزمون‌های آماری تحلیل فضا شامل شاخص خودهمبستگی فضایی و شاخص موران، و برای تشخیص مراکز جرم‌خیز شهری از روش تخمین تراکم کرنل استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش، جرایم کیف‌قاپی و جیب‌بری است که در سال 1387 در محدودة منطقة 12شهر تهران انجام شده و برای مثال، 372 فقره از جرایم کیف‌قاپی و جیب‌بری منطقة 12 شهرداری تهران بررسی شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد الگوی فضای جرایم، از الگوی خوشه‌ای و متمرکز پیروی می‌کند و تحلیل زمانی روزهای هفته و ساعات شبانه‌روز این جرایم، نشان می‌دهد زمان اوج وقوع جرم کیف‌قاپی افراد موتورسوار، روزهای پنجشنبه و در ساعت 11 با فراوانی 10 تا 15 جرم، کیف‌قاپی افراد پیاده، روزهای دوشنبه ساعت 30:10 تا 30:12 و سه‌شنبه ساعت 14 تا 30:14 با فراوانی 5/1 تا 2 جرم و جیب‌بری و کیف‌زنی در روزهای پنجشنبه ساعت 30:17 تا 30:18 با فراوانی 3 تا 4 جرم در این ساعت است. همچنین، بررسی پراکندگی وقوع جرایم در محدوده مورد نظر، نشان می‌دهد که توزیع این جرایم در سطح منطقه پراکنده است؛ به‌طوری‌که چندین مرکز جرم‌خیز در کل منطقه تشکیل شده است. از طرف‌دیگر، محل وقوع این‌گونه جرایم، معمولاً مکان‌های شلوغ و پرازدحام مانند جلوی بانک‌ها، مراکز تجاری و میدان‌ها است.